Dastuurka Jamuuriyadda Somaliland
IYADOO UU AYIDSAN YAHAY go‟aamadii Shirkii Beelaha Somaliland ee Burco ee 27kii April ilaa 5tii May 1991kii ee lagula soo noqday madax-bannaanida laga soo bilaabo 18 May, 1991kii;
IYADOO UU KA SHIDAAL QAADANAYO Shirweynihii Guurtida Beelaha Somaliland ee Boorama ee 24kii Jeniwari ilaa 25kii May 1993kii ee lagu guddoonsaday Axdiga Qaranka, kaas oo: Waajibiyey in muddada kala guurka ah la diyaariyo, aftina loo qaado Dastuur Qaran oo beddela Axdiga Qaranka. Si cad u taabtay mabaadi‟da Dastuurka iyo qaab-dhismeedka Dawladda iyada oo uu ku qanacsan yahay xaqa aan cidina ka duudsiyi karin ee uu u leeyahay aaya-ka-tashigiisa.
IYADOO UU WAAYO-ARAG U YAHAY cawaaqib xumada Dastuur aan ku salaysnayn caqiidada, dhaqanka iyo doonista ummadda ee lagu soo maamulayey muddo soddon sannadood ah;
IYADOO UU WAAYO-ARAG U YAHAY cidhib xumada iyo dhibaatada xukunka ku dhisan talo-maroorsiga iyo kelitalisnimada ee dalku ku soo jiray muddo ka badan labaatan sannadood, kana feejigan dib-u-soo noqoshada xukun noocaas ah;
IYADOO UU XUSUUSAN YAHAY halgammadii isdaba jooga ahaa ee shacbiga sida kii Daraawiishta, Culimada Diinta iyo Axsaabta;
IYADOO UU MAANKA KU HAYO halgankii kululaa ee isbahaysigii ururka SNM hogaaminayey u soo maray dibula-soo noqoshada madax bannaanida ee loo huray naf iyo maalba si loo helo nidaam dawladeed oo ummadda nasteex u ah;
IYADOO UU HIGSANAYO dawladnimo ummadda wada deeqda, oo la mahadiyo, kuna dhisan sinnaan iyo caddaalad;
IYADOO UU YAQIINSAN YAHAY in lagu gaadhi karo degganaansho iyo xasillooni waarta, is-waafajinta la iswaafajiyo dhaqan-maamuleedka dalka iyo caqiidada ummadda;
IYADOO UU AAMINSAN YAHAY in ummadda Somaliland tahay qoys wax walba wadaaga sida Diinta, dhaqanka, caadooyinka iyo afka, wax ay ku kala duwan tahay sinaba u jirin, diyaarna u tahay in ay wada dhisato dawlad ay u siman tahay;
IYADOO UU OGSOON YAHAY in diyaarinta Dastuurku soo martay marxalado iyo guddiyo kala duwan, oo ay ka mid ahayd guddidii isku-soo-dubbarididda Dastuurka ee Shirweynihii 3aad u xilsaaray isku shaandhaynta labadii nuqul taariikhdii 26/11/96, uguna dambaysay kaabiddii iyo wax-ka-beddelkii Dastuurka ee labada Gole Baarlamaan taariikhdiisu ahayd 30 April 2000, laguna saleeyey arrimaha soo socda;-
b. Shareecada Islaamka.
t. Go‟aan qaadasho ku timaadda talo-wadaag
j. Isu-dheellitirnaanta awoodda dawladnimo oo u qaybsanta; Sharci-dejinta, Fulinta iyo Garsoorka
x. Baahinta iyo hoos-u-daadejinta maamulka Xukuumadda (Decentralisation).
kh. Dammaanad-qaadista lahaanshaha gaar ahaaneed iyo xaq dhowridda suuqa xorta ah
d. Qiimo-weynida nolosha qofka oo la imanaysa sugidda xuquuqda aasaasiga ah iyo xorriyadaha qofka
r. Nabadgelyo iyo habsami kula dhaqanka dawladaha gobolka iyo adduunweynaha.
IYADOO UU SI FIICAN U DHUUXAY laf iyo ludba ararta iyo mucda Dastuurka:-
Shacbiga Somaliland, waxa uu halkan ku oggolaaday maanta oo taariikhdu tahay 22 Rabe‟Al Awal 1422H (14 June 2001) isagoo adduunweynaha halkan ugu caddaynaya in uu Dastuurkan ka dhigtay Dastuurkiisa Qaran.
IYADOO UU AYIDSAN YAHAY go‟aamadii Shirkii Beelaha Somaliland ee Burco ee 27kii April ilaa 5tii May 1991kii ee lagula soo noqday madax-bannaanida laga soo bilaabo 18 May, 1991kii;
IYADOO UU KA SHIDAAL QAADANAYO Shirweynihii Guurtida Beelaha Somaliland ee Boorama ee 24kii Jeniwari ilaa 25kii May 1993kii ee lagu guddoonsaday Axdiga Qaranka, kaas oo: Waajibiyey in muddada kala guurka ah la diyaariyo, aftina loo qaado Dastuur Qaran oo beddela Axdiga Qaranka. Si cad u taabtay mabaadi‟da Dastuurka iyo qaab-dhismeedka Dawladda iyada oo uu ku qanacsan yahay xaqa aan cidina ka duudsiyi karin ee uu u leeyahay aaya-ka-tashigiisa.
IYADOO UU WAAYO-ARAG U YAHAY cawaaqib xumada Dastuur aan ku salaysnayn caqiidada, dhaqanka iyo doonista ummadda ee lagu soo maamulayey muddo soddon sannadood ah;
IYADOO UU WAAYO-ARAG U YAHAY cidhib xumada iyo dhibaatada xukunka ku dhisan talo-maroorsiga iyo kelitalisnimada ee dalku ku soo jiray muddo ka badan labaatan sannadood, kana feejigan dib-u-soo noqoshada xukun noocaas ah;
IYADOO UU XUSUUSAN YAHAY halgammadii isdaba jooga ahaa ee shacbiga sida kii Daraawiishta, Culimada Diinta iyo Axsaabta;
IYADOO UU MAANKA KU HAYO halgankii kululaa ee isbahaysigii ururka SNM hogaaminayey u soo maray dibula-soo noqoshada madax bannaanida ee loo huray naf iyo maalba si loo helo nidaam dawladeed oo ummadda nasteex u ah;
IYADOO UU HIGSANAYO dawladnimo ummadda wada deeqda, oo la mahadiyo, kuna dhisan sinnaan iyo caddaalad;
IYADOO UU YAQIINSAN YAHAY in lagu gaadhi karo degganaansho iyo xasillooni waarta, is-waafajinta la iswaafajiyo dhaqan-maamuleedka dalka iyo caqiidada ummadda;
IYADOO UU AAMINSAN YAHAY in ummadda Somaliland tahay qoys wax walba wadaaga sida Diinta, dhaqanka, caadooyinka iyo afka, wax ay ku kala duwan tahay sinaba u jirin, diyaarna u tahay in ay wada dhisato dawlad ay u siman tahay;
IYADOO UU OGSOON YAHAY in diyaarinta Dastuurku soo martay marxalado iyo guddiyo kala duwan, oo ay ka mid ahayd guddidii isku-soo-dubbarididda Dastuurka ee Shirweynihii 3aad u xilsaaray isku shaandhaynta labadii nuqul taariikhdii 26/11/96, uguna dambaysay kaabiddii iyo wax-ka-beddelkii Dastuurka ee labada Gole Baarlamaan taariikhdiisu ahayd 30 April 2000, laguna saleeyey arrimaha soo socda;-
b. Shareecada Islaamka.
t. Go‟aan qaadasho ku timaadda talo-wadaag
j. Isu-dheellitirnaanta awoodda dawladnimo oo u qaybsanta; Sharci-dejinta, Fulinta iyo Garsoorka
x. Baahinta iyo hoos-u-daadejinta maamulka Xukuumadda (Decentralisation).
kh. Dammaanad-qaadista lahaanshaha gaar ahaaneed iyo xaq dhowridda suuqa xorta ah
d. Qiimo-weynida nolosha qofka oo la imanaysa sugidda xuquuqda aasaasiga ah iyo xorriyadaha qofka
r. Nabadgelyo iyo habsami kula dhaqanka dawladaha gobolka iyo adduunweynaha.
IYADOO UU SI FIICAN U DHUUXAY laf iyo ludba ararta iyo mucda Dastuurka:-
Shacbiga Somaliland, waxa uu halkan ku oggolaaday maanta oo taariikhdu tahay 22 Rabe‟Al Awal 1422H (14 June 2001) isagoo adduunweynaha halkan ugu caddaynaya in uu Dastuurkan ka dhigtay Dastuurkiisa Qaran.
